Thomas Carlyle

De bekende Schotse schrijver en historicus

Schandalige leugens

‘Onze gangbare veronderstelling over Mohammed dat hij een sluwe bedrieger en een belichaming van de valsheid was en dat zijn religie niet meer is dan een opeenhoping van oplichterij en dwaasheid, begint werkelijk onhoudbaar te zijn voor wie dan ook. De leugens die welgemeend fanatisme over deze man heeft opgehoopt, zijn alleen schandalig voor onszelf!’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 38)

Valse man?

‘Een valse man stichtte een religie? Een valse man kan geen stenen huis bouwen! Als hij de benodigdheden van mortier, gebakken klei en al het andere waarmee hij werkt, niet werkelijk kent en volgt, is het geen huis dat hij maakt, maar een hoop afval. Het zal niet twaalf eeuwen lang (nu inmiddels 14 eeuwen – vertaler) standhouden om 180 miljoen (nu inmiddels 1,7 miljard – vertaler) mensen te herbergen. Het zal echter meteen instorten.’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 58)

Man van waarachtigheid en trouw

‘Een man van waarachtigheid en trouw. Waarachtig in wat hij deed, in wat hij zei en dacht. Een nogal zwijgzame man. Stil wanneer er niets te zeggen viel, maar relevant wijs en oprecht, wanneer hij wel sprak. Hij wierp altijd licht op de kwestie. Deze soort van woorden is de enige die het waard is om gesproken te worden!’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 69)

Ware held

‘Een arme, hardwerkende man. Hij had geen belangstelling voor datgene waar de lage mensen naar streven. Geen slechte man, moet ik zeggen. Er was iets in hem dat hoger was dan de smacht van welke soort dan ook. Anders zouden deze wilde Arabische mannen, die 23 jaar aan zijn zij streden en streefden en altijd een nauw contact met hem hadden, hem niet zo hebben geëerbiedigd! Zij waren wilde mannen die herhaaldelijk in conflicten en allerlei soorten woeste onbezonnenheden ontploften. Zonder ware waardigheid en mannelijkheid zou geen mens hen kunnen commanderen.

Zij noemden hem profeet, zeg jij? Hij stond daar tegenover hen, onverhuld, niet verscholen in enige geheimzinnigheid. In het zicht van iedereen naaide hij zijn eigen gewaad, repareerde hij zijn eigen schoenen. Hij vocht, gaf raad, beval in hun midden. Zij moeten hebben gezien wat voor een man hij was. Laat hij genoemd worden wat jij wilt! Geen keizer met zijn kronen werd gehoorzaamd als deze man in een gewaad dat hij zelf had genaaid. Gedurende 23 jaar van harde, werkelijke beproevingen. Alleen al in dit punt vind ik iets van een ware held noodzakelijk.’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 69)

Van strijdende stammen naar meest beschaafde natie

‘Hoe één man eigenhandig strijdvoerende stammen en rondtrekkende bedoeïenen in een meest machtige en beschaafde natie kon verenigen in minder dan twee decennia.’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 69)

De wereld ontvlammen

‘Een stille, grote ziel. Één van iemand die niet anders dan oprecht kan zijn. Hij zou spoedig de wereld doen ontvlammen, want de Maker van de wereld had dit opgedragen.’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 69)

Als een bliksem uit de hemel

‘Deze Arabieren, de man Mohammed en die ene eeuw. Is het niet alsof er een vonk viel, één vonk, in een wereld van explosief poeder, die hemelhoog van Delhi tot Granada vlamde! Ik zeg, de geweldige man was altijd als een bliksem uit de hemel. De rest van de mannen wachtten op hem als brandstof, waarop ook zij zouden ontvlammen..’

(On Heroes, Hero-Worship, & The Heroic In History, 1993, University Of California Press, blz. 69)